Жаңадан табылған протеин DdrC (DNA Deage Repair Protein C) деп аталады және Deinococcus radiodurans қызық бактериясымен байланысты. Бұл кішкентай микроб ДНҚ-ның зақымдалуына қатысты іс жүзінде жойылмайды. Бактерия адам жасушасын өлтіретіннен 5-10 мың есе күшті радиация деңгейіне төтеп бере алады.
DdrC – генетикалық материалды қорғаудың керемет жүйесі. Ол кез келген зақымдану белгілерін анықтау үшін ДНҚ-ны үнемі сканерлейді. Үзіліс тапқанда, ол зақымдалған жерді лента тәрізді «қысу» әрекетіне кіріседі.
Зерттеушілер зертханалық тәжірибелерде жиі қолданылатын қарапайым бактерияға DdrC енгізді. Нәтижелері таң қалдырды: ішек таяқшасы ультракүлгін сәулелерге 40 еседен астам төзімді болды. Теориялық тұрғыдан бұл ақуызды кез келген ағзаға – өсімдіктерге, жануарларға, адамдарға енгізуге болады. DdrC ДНҚ қалпына келтіру қабілетін жақсартуға қабілетті.
Мысалы, ақуызды адам жасушаларының ДНҚ зақымдануының алдын алу қабілетін арттыратын қатерлі ісікке қарсы вакцинада қолдануға болады. Ауыл шаруашылығында бұл климаттың өзгеруінен туындаған қатал жағдайларға төтеп бере алатын дақылдарды жасауға көмектеседі.
Сарымсақ телеграм каналынан аударылып жәрияланды
